Bir insanın bir travma görmesi veya yaşaması sonrasında ( trafik kazası, yangın, doğal afetler, savaş-çatışma, cinsel saldırı ( tecavüz, taciz ), fiziksel saldırı ( kavga dövülmek ) korku, dehşete kapılma veya çaresizlik duygularıyla ortaya çıkan bir aydan uzun süren tekrar tekrar o anı hatırlamak, olay yerinden uzaklaşma, etrafına ve kendine yabancılaşma ve belli olaylarda aşırı uyarılma gibi belirtiler veren; kişinin hayatını, sosyal ve mesleki yaşantısını etkileyen ruhsal bir bozukluktur. Travma sonrası insanların önemli bir bölümünde bu stres bozukluğu oluşabilir.
Travma sonrasında kişiler hem fizyolojik hem de duygusal tepkiler gösterebilmektedirler.
Duygusal tepkiler: Şok, üzüntü, öfke, endişe, suçluluk, umutsuzluk, kaygı, korku, karamsarlık, donukluk, aşrı sinirlilik, çaresizlik kendi gibi hissetmeme ve geçmiş travma ve kayıpların alevlenmesi verilen duygusal tepkilerdir.
Fiziksel tepkiler ise; Baş, göğüs ağrısı, mide yanması ve/veya bulanması,kalp sıkışması, gürültüye karşı duyarlılık, iştah artması yada tam tersi azalması, sürekli yorgunluk hali, nefes darlığı vb tepkiler olarak karşımıza çıkmaktadır.
TSSB’ nin yaygınlığına bakacak olursak; daha çok genç erişkin, bekar, boşanmış, dul, ekonomik yönden zayıf ya da sosyal yönden izole kişilerde görülür. Risk altındaki kişilerde (savaş, çatışma, cinayet ya da doğal afet yaşama gibi) oran yüzde 58’e kadar çıkabilir.
İnsanların neden olduğu travmaların, doğal felaketlerden daha fazla TSSB oluşturduğu bilinmektedir. Bu bağlamda insanların birbirlerine karşı yarattıkları yıkıcı etkiler ne denli azalırsa TSBB’ ninyaygınlığı da o denli azalacaktır.
Tedavi şekilleri kişiye göre değişiklik göstermekte ve uzmanlar tarafından en doğru tedavi biçimi düzenlense de psikolojik tedaviler arasında etkili olduğu gösterilen tedavi türü olarak bilişsel-davranışçı terapiler ön plana çıkmaktadır.
Bilişsel davranışçı tedavilerde yeniden yapılandırma, kaygı yönetimi eğitimi ve terapisini de içeren bir TSSB tedavi programı uygulanmaktadır.
Bunun yanında EMDR yaklaşımı da travma tedavisinde faydalı görünmektedir. Yine bu süreçte, gerekli görüldüğü durumlarda tedavinin ilaçla desteklenmesi oldukça faydalıdır.