YAŞAM

Şahmeran Hamamı Nerede? Hadi İpucu. Tabiki Tarsus'ta

Abone Ol


Böylece Tarsus yine Türkiye gündemine oturdu.

Mobil oyun olan Hadi'de yüzbinlerce yarışmacı bulunuyor. Bu sorulardan biri de bugün Tarsus ile ilgili olacak. 

Hadi sorulacak Şahmeran Hamamı Nerededir? sorusunun cevabı tabiki TARSUS olacak.


27 MAYIS HADİ SORUSU VE CEVABI

Soru: Tüm özellikleri ile Türk hamamı kimliğini yansıtan bu yapıda, yılanların şahı olarak bilinen insan başlı, yılan gövdeli efsanevi Şahmeran‘ın öldürüldüğü dile getiriliyor. Peki siz, bu tarihi özelliklere sahip Şahmeran Hamamı nerede biliyor musunuz?

Cevap: Tarsus/Mersin

ŞAHMERAN EFSANESİ

Efsane çok değişik şekillerde anlatılsa da yerli halkın bildiği ve nesilden nesile aktarılan şekliyle anlatacağız. Şahmeran yer altında yaşayan kralların, kraliçesi olarak bilinen ve belden aşağısı yılan olan güzeller güzeli genç bir kızdır. Yarı insan yarı yılan olan Şahmeran temiz hava almak için yer yüzüne çıkar ve asil bir Kralın oğluna aşık olur. Kralın oğlu da babasına birine aşık olduğunu ve evlenmek istediğini söyler. Kral, oğlunun evlenme isteğini geri çevirmez ve kabul eder.

Genç ve yakışıklı prens, Şahmeranın bir yaratık olduğunu bilmemektedir. Şahmeran ise yeryüzünde kabul edilmeyeceğini ve ona uygun bir hayat olmadığını bilmektedir. Şahmeran, yer yüzüne çıkarken kendi halkına (yılanlara) “Ben yer yüzünde evlenmeye çıkıyorum, eğer yukarıda davulların sesi susarsa bilin ki ben öldüm. O zaman sizde yer yüzüne çıkacak ve tüm insanları öldüreceksiniz.”

Şahmeran yer yüzüne çıktıktan sonra Kral, oğlunun evleneceği kadının bir yaratık olduğunu anlar. Oğlunun bu kızla evlenmesini istemez lakin oğlunu da üzmemek için adamlarına emir vererek Şahmeranı nasıl öldürüyorsanız öldürün. Kralın adamları da harekete geçerek bir oyun kurarlar ve Şahmerana “Bizim burada bir gelenek vardır, evlenmeden önce gelinler hamama götürülür ve biz seni gelin hamamına götüreceğiz.” Günümüzde Şahmeran Hamamı olarak bilinen Roma Hamamına götürülür.

Rivayete göre Şahmeran, hamamın göbek taşında kesilerek öldürülür. Göbek taşı yuvarlak büyükçe bir mermerdir, günümüzde hala göbek taşında ve duvarlarda Şahmeran'a ait kan izleri bulunmaktadır. Kan izleri, hamam gibi sıcak ortamlarda kahverengiye dönüşmesi gerekirken Şahmeranın kanı özel olduğu için kırmızı kalmıştır.

Şahmaran Hamamı nerede? 27 Mayıs 2019 Pazartesi Hadi ipucu sorusu bu şekilde geldi.

Hadi'nin instagram hesabı üzerinden yapılana çıklamada ipucu sorusuyla ilgili olarak şöyle denildi: Şahmeran Hamamı ile ilgili efsaneyi duydunuz mu sevgili hadiciler. Tüm özellikleri ile Türk hamamı kimliğini yansıtan bu yapıda, yılanların şahı olarak bilinen insan başlı, yılan gövdeli efsanevi Şahmeran‘ın öldürüldüğü dile getiriliyor. Peki siz, bu tarihi özelliklere sahip Şahmeran Hamamı nerede biliyor musunuz?

PEKİ ŞAHMARAN VEYA ŞAHMERAN NEDİR? 

Şahmeran Farsçada "Yılanların Şahı" anlamına gelmektedir.

Şahmeran, İran-Pers mitolojisinde rastlanan akıllı ve iyicil olarak tanımlanan bellerinden aşağısı yılan, üstü ise insan şeklindeki Maran adı verilen, doğaüstü yaratıkların başında bulunan ve hiç yaşlanmayan, ölünce ruhunun kızına geçtiğine inanılan varlık. Adı, Farsça yılanların şahı anlamına gelen "şah-ı meran"dan gelir.

Ancak, Şahmeran'a ilişkin tüm efsanevi kayıtlar ve Şahmeran efsanelerine özgü tüm betimlemelerde varlık dişidir. Şahmeran'ın Akdeniz bölgesinin Tarsus ilçesinde yaşadığına inanılır. Şahmeran'ın Ceyhan ile Misis arasındaki yılan kalede yaşadığı söyleniyorsa da, efsaneye göre Şahmeran bir yeraltı ülkesinde yılanlarıyla birlikte yaşamaktadır. Aynı isimli bir efsane Mardin yöresinde de geçer.

Bu yörede Şahmeran bir resimle tasvir edilir ve Şahmeran ustaları tarafından yapılan tablolar evlerin duvarlarını süsler Şahmeran'la tanışan ilk insanın ismi bazı kaynaklarda Belkıya olarak geçerken, bazı kaynaklarda bu isim Camşab olarak değişmektedir. Kimi kaynaklarda ise Şahmeran'la ilk buluşan kişinin Lokman olduğu anlatılmaktadır.

ŞAHMARAN HİKAYESİ NASIL?

Tarsus'ta anlatılan Şahmeran hikayesi ise şöyle: 

“Yılanların şahı olarak bilinen insan başlı, yılan gövdeli Şahmeran’ın Cansab adında bir gençle olan hikayesini konu edinen bu anlatı, Tarsus ve yakın çevresinde bilinen ve en çok anlatılan hikaye olmuştur. Kurgusunda kısaca dostluk ve verilen bir sırrın istenmeyen olaylara dönüşmesi ve ihanetin sonunda da ölümün yaşanması anlatılır.

Tarsus Şahmeran Hamamı

Arkadaşlarıyla birlikte odunculuk yapan Cansab’ın bal almak için indiği bir kuyudan Şahmeran’ın yaşadığı yer altı dünyasına inmesiyle başlayan hikaye, arkadaşlarının ihanetiyle birleşip Cansab’ın Şahmeran’ın ülkesinde kalmasıyla devam eder. Ardından yılanlar onu yakalayarak Şahmeran’ın karşısına çıkarırlar. Cansab başından geçenleri anlatırken, Şahmeran da kendi sırlarını Cansab’a anlatır. Ancak Cansab’ın bunları yeryüzüne taşımasından çekindiği için zoraki misafir etmeye başlar. Uzun bir süre burada yaşamaya çalışan Cansab’ın yalvarmalarına daha fazla dayanamayan Şahmeran onu serbest bırakmaya razı olur. Fakat gördüklerini anlatmamasını ve hamama gitmemesini öğütler. Aksi halde vücudunun yılan derisine dönüşeceğini ve Şahmeran’ı gördüğünün böylelikle anlaşılacağını söyler.

Cansab geldiği yerden geri döner ve uzun yıllar yaşadıklarından hiç söz etmez. Fakat ülkesinin hükümdarının bir süre sonra hastalanması, bu hastalığın çaresinin ise Şahmeran olması durumu değiştirir. Askerler ülkede Şahmeran’ı görenleri aramaya başlarlar. Üstelik bunun hamamda yıkanırken ortaya çıkacağı bilindiğinden de padişahın adamları tüm insanları teker teker hamamlara götürerek yıkanmalarını sağlamaktadır. Cansab bu kötü sınavdan kısa bir süre saklanarak kaçmayı basarsa da, sonunda yakalanıp şehre getirilir. Yıkanırken de tüm sırrı ortaya çıkar ve vücudu bir anda yılan pullanyla kaplanır. Bunun üzerine Cansab ikna edilerek Şahmeran’ın yeri söyletilir. Kısa sürede yakalanan yılanların şahı Tarsus’taki Şahmeran Hamamı’nda öldürülür ve üç parçaya ayrılarak padişaha sunulur. İyileşen padişah Cansab’ı vezir yapar, ama efsaneye göre dünyadaki yılanların hiçbiri henüz bunu bilmemektedirler ve öğrendiklerinde tüm insanlara saldıracaklarıdır.”