Ülkemizde iyodun önemini topluma daha çarpıcı ve etkili yöntemlerle aktarmak, ülkemizde iyotlu tuz kullanımını tüm topluma yaygınlaştırmak, toplum bilinci oluşturmak ve ülke genelinde konuyu gündeme getirmek amacı ile 1-7 Haziran tarihleri arasında İyot Yetersizliği Hastalıklarının Önlenmesi Haftası etkinlikleri gerçekleştirilerek iyodun önemi ve yararları vurgulanmaktadır.
Dünyadaki önlenebilir zihinsel geriliğin başlıca nedeni olan iyot, insan vücudunda çok az miktarda bulunan normal büyüme ve gelişme için gerekli olan bir elementtir. Vücuda; besinler, su ve deniz ürünleri tüketimi ile alınır.
Ancak besinlerin üretildiği ortamın iyot içeriğini yansıttığı unutulmamalıdır. Sürekli tekrarlayan seller ve dağlık bölgelerdeki toprak erozyonu nedeniyle, besinlerde ve o besinlerle beslenen hayvanların etlerinde de yeterli iyot bulunmamaktadır.
Tükettiğimiz besinlerle yeterli iyot alamadığımız için dışarıdan alınması gerekmektedir. İyodu yeterli olarak almanın en uygun, en ucuz, teknik olarak en kolay ve en yaygın yöntemi “iyotlu tuz” kullanılmasıdır. İyot, normal büyüme ve gelişme için gereklidir.
Gereksinimi çok az olmasına rağmen, eksikliği önlenebilir beyin hasarı ve zihinsel geriliğin en önemli nedenidir.
Neden bu kadar önemli: İyot tiroid(boğaz bölgemizde bulunan büyüyünce guatr hastalığına neden olan organımız) hormonunun yapısında bulunur.
Büyüme, gelişme, zeka kapasitesi açısından önemli olan tiroid bezinin, fonksiyonlarını yerine getirmesi ve tüm vücuda etki yapabilmesi için iyot gereklidir. Doğurganlık çağındaki kadınlar, gebeler, çocuklar ve bebekler iyot eksikliği yönünden çok daha dikkat edilmesi gereken kişilerdir.
Çocuklarda ve bebeklerde; büyüme-gelişme geriliği, zeka düzeylerinin yaşıtlarına göre düşük olması, öğrenme güçlüğü, okul başarısında düşme; gebelerde düşük ve ölü doğum riskinde artış ve tüm yaş gruplarında görülen guatr iyot yetersizliğine bağlı oluşan problemlerden bir kaçıdır.
Türkiye orta derecede iyot eksikliği riski altındadır.
Doğu Karadeniz, Doğu Anadolu, İç Anadolu, Güneydoğu Anadolu Bölgeleri iyot yetersizliğinin en fazla görüldüğü yerlerdir.Yapılan bir çalışmada Trabzon , Malatya , Bayburt ve Kastamonu guatrın en sık rastlandığı dört il olarak bildirilmiştir.
Dünyada ve ülkemizde iyot eksikliğinin önlenmesi için farklı programlar uygulanmaktadır. Bu programlar içerisinde en kolay uygulanabilen ve etkin olan yöntem iyotlu tuz kullanılmasıdır. Programların sürdürülebilmesi ve sonuçlarının izlenebilmesi için toplumun bilinçlendirilmesi ve belirli aralıklarla eğitim verilmesi gereklidir.
Ülkemizde de 1994 yılından beri Sağlık Bakanlığı ve UNICEF işbirliğinde İyot yetersizliği hastalıklarının önlenmesi ve tuzun iyotlanması programı yürütülmektedir. Sağlıcakla kalın.