Gut ; ürik asit yüksekliği ve eklemde birtakım kristallerinin birikmesi ile tetiklenen tekrarlayan eklem iltihabına yol açan ve uzun dönemde kronik deforme yapıcı eklem rahatsızlığı ile karakterize bir hastalıktır.
Gut kelimesi Latince gutta (damla) kelimesinden türetilmiş olup ilk olarak 13. yüzyılda kullanılmıştır. Eski zamanlarda hastalığın eklem üzerine damla damla düşen zehir sonucu oluştuğuna inanılırdı.
Tarihte Benjamin Franklin, Darwin, Newton, Fatih Sultan Mehmet, Mikelanjelo, Büyük İskender gibi birçok ünlü ismin hastalığı olan gut eklem hastalığı kralların hastalığı ya da hastalıkların kralı olarak da bilinmektedir.
Tarihte ve hatta günümüzde gut hastalığı ve ürik asit yüksekliği toplumun üst sınıflarına özgü zengin hastalığı olarak değerlendirilmiştir.
Erişkinlerin %1-2 sini etkileyen gut erkeklerde daha sık görülür.Görülme sıklığı her geçen gün artmaktadır.Genellikle hastalık ellili yaşlarda erkeklerde görülmeye başlar.
Ürik asit yüksekliği kanda gut hastalığı gelişimi için bir risk faktörüdür. Uzun yıllar ürik asit yüksekliğine neden olan, proteinden zengin gıda alımı (kırmızı et, deniz mahsülleri), obezite (vücut kitle indeksinin, 25kg/m2 nin üzerinde olması) ve alkol (özellikle bira) gut hastalığına yol açabilen dikkat etmemiz gereken alışkanlıklardır. Bu hastalığın geçişini elbetteki genetik faktörler de etkilemektedir.
Eklem iltihabı genelde sadece ayak başparmak ekleminin iltihabı şeklinde karşımıza çıkar.Büyük kısmanda yağın diğer eklemlerinde ve ya diğer ayağın başparmağında eklem iltihabını görmeyiz. Gut hastalığı sadece eklemlerde değil zaman zaman böbreklerde de hastalığa yol açabilmektedir.
Kesin tanı eklem sıvısının incelenmesi ile konulur tabi seçim yaparken hastayı dinlemek yine oldukça önemlidir. Nedeni bilinmesine ve etkili bir tedavisinin olmasına rağmen gut eklem iltihabı genelde geç tanı alan bir hastalıktır, hatta doğru tanı konsa bile tedavi genelde ideal olmayabilir .
Tedavisiz hastalar böbrek hastalıkları eklemde daha fazla zarar gibi daha kötü sonuçlarla karşımıza çıkabilirler.Bize düşen görev özellikle erkekler yediğimize içtiğimize dikkat etmek ,sağlıklı yaşam kurallarını benimsemek aralıklı olarak aile hekiminizle iletişimde olmaktır.Ailesinde bu hastalığa ait geçmişi olanların biraz daha dikkatli olması gereklidir.